23 XI 1902: dawny Dom akademicki UJ w Krakowie


Dom akademicki, o którym mowa w tej krótkiej notce prasowej, znajduje się przy ulicy Jabłonowskich 10-12 w Krakowie (narożny ul. Czapskich 2). Został wybudowany według projektu architekta Józefa Pokutyńskiego w latach 1901-1903. Później nastąpiła seria przebudów: w 1923 roku przez tegoż; 1924 roku nadbudowano III piętro według projektu Wacława Krzyżanowskiego i jeszcze w latach 1928-1929 kolejną przebudową zajął się Adam Ślęzak. 

Dom Akademicki UJ przy ul. Jabłonowskich, b.d. [źródło]
W czasopiśmie "Architekt" z 1904 tak opisywano (prawdopodobnie sam Pokutyński: patrz podpis) nowy dom studencki: "Dom akademicki w Krakowie. Od dłuższego szeregu lat było życzeniem Bratniej Pomocy Uczniów Uniw. Jagiell, zbudować własny dom — życzenie, to wreszcie doszło do skutku i dom Akademicki stanął — i został zeszłego roku do użytku oddany. Część kosztów budowy wynoszącą 50.000 kor. pokrył fundusz Bratniej Pomocy, który zebrano pod egidą Radcy Dworu prof. dr. Korczyńskiego ze składek, bali etc. Główne zaś koszta w sumie 270.000 kor. złożył fundator budynku p. Konstanty Wołodkowicz z własnych funduszów. Czynem tym umożliwił zbudowanie domu, noszącego dziś jego nazwisko jako fundatora. Zaznaczyć należy, źe trudności prawno-formalnej natury o mało nie przeszkodziły dojścia do skutku fundacyi domu— i tylko cierpliwej energii p. Wołodkowicza zawdzięczyć należy, że trudności te nie wywołały zaniechania całej akcyi. Pod względem technicznego wykonania, budowa projektowaną była zupełnie skromnie, główny nacisk położono na trwałość wykonania i praktyczność. Budynek był początkowo w mniejszych rozmiarach projektowany i postawiony w granicach dwóch bocznych ryzalitów; po wyprowadzeniu tej części pod dach, dobudowany został narożnik wraz z salą jadalną w suterenach. Budynek zaopatrzony jest w ogrzewanie centralne, częściowo gaz i łazienki; oprócz mieszkań studentów około 100 pokoi, mieści w sobie salę bilardową, czytelnię, bibliotekę, a w podwórzu kręgielnię. Trudności techniczne okazały się tylko przy fundamentowaniu — na gruncie zupełnie błotnistym, — szczególnie w miejscu sali jadalnej w suterenach, w której zamiast ścian działowych, zbudowano głęboko fundamentowane filary, dźwigające sufit sali i ściany wszystkich 3'ch piąter. J. P. "

Typowy pokój w Domu Akademickim UJ, 1931 [źródło]
Budynek przebył jeszcze jedną renowację w 2012 roku i obecnie jest to I Dom Akademicki "Bratniak" należący do Uniwersytetu Rolniczego.

I Dom Akademicki "Bratniak", stan obecny [źródło]

 Fragment prasowy pochodzi z dziennika "Kurjer lwowski" 1902, nr 325 (23 XI)

Bibliografia:
1. "Architekt" 1904, nr 12
2. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce - Kraków, Warszawa 2007

3 komentarze:

  1. Ciekawe byłoby się dowiedzieć, w jakich okolicznościach przeszedł w posiadanie UR...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Szukam i czytam, a to co znalazłam to tylko informacja, że Dom akademicki należał do ówczesnego Towarzystwa Bratniej Pomocy Studentów UJ, które z powodów "politycznych" zostało rozwiązane w latach 50-tych. Dom stał się bezpański, więc oddano go studentom Akademii Rolniczej.

      Usuń
  2. Dzisiejszy Uniwersytet Rolniczy był wcześniej Wydziałem Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dopiero w latach 50-tych XX wieku oddzielono go (podobnie jak Wydział Medyczny) na mocy decyzji władz centralnych. Wcześniej faktycznie rozwiązano Bratnią Pomoc, a raczej podporządkowano Związkowi Młodzieży Polskiej, tak jak to uczyniono ze wszystkim organizacjami studenckimi.

    OdpowiedzUsuń