W gazetach obiecywali, że pomnik Kościuszki stanie na Rynku krakowskim wiosną 1905 roku, a tymczasem ani data, ani miejsce się nie zgodziło.
Prace nad postawieniem pomnika Tadeuszowi Kościuszce w Krakowie trwały od 1893 roku. W stuletnią rocznicę przysięgi kościuszkowskiej, czyli rok później, na Rynku prawdopodobnie stanął jednak pomnik, o którym jest mowa w opisie obchodów uroczystości Insurekcji:
 |
| "Kalendarz krakowski Józefa Czecha" R. 64: 1985 r. |
Przypuszczam, że wspomniany pomnik był konstrukcją tymczasową, ustawioną specjalnie na uroczyste obchody i rozebraną po nich, gdyż nie znajduję innych wzmianek o pomniku z tego roku. W lokalnych gazetach z tego dnia przeczytać można tylko o "pamiątkowym kamieniu".
Wracając do właściwego monumentu powstał w Krakowie nawet Komitet budowy pomnika Tadeusza Kościuszki w skład którego wchodziły takie znamienite osobistości jak m.in. Włodzimierz Tetmajer (malarz), Wincenty Wdowiszewski (Dyrektor Budownictwa miejskiego) i Jan Sas-Zubrzycki (architekt).
W 1900 roku we Lwowie oddano projekt pomnika wykonany przez Leonarda Marconiego, jednak do czasu uzyskania odlewu i sprowadzenia go do Krakowa minęło jeszcze 11 lat. Pierwotne miejsce jego ustawienia, czyli przed Sukiennicami u wylotu Szewskiej (tam, gdzie dziś jest tablica pamiątkowa Przysięgi) było wielokrotnie kwestionowane, więc w 1911 roku Kościuszko stanął "tymczasowo" na dziedzińcu budynku straży pożarnej (obecnie ul. Westerplatte). W 1917 roku, podczas 100 rocznicy śmierci Kościuszki dokonano poświęcenia kamienia węgielnego pod jego podobiznę, a dopiero w 1920 roku pomnik znalazł się w nowej lokalizacji na Wawelu.
 |
| Renowacja pomnika Tadeusza Kościuszki w 1932 roku [źródło] |
W czasie wojny w 1940 roku pomnik został zniszczony i trzeba było aż 20 lat na powrót Kościuszki na Wawel. Nowy monument stanął dzięki mieszkańcom Drezna, którzy w darze dla Krakowa zrekonstruowali zniszczony przez Niemców pomnik.
Pierwszy fragment pochodzi z dziennika "Kurjer lwowski" 1904, nr 322 (20 XI)
Bibliografia:
1.J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, "Dzieje Krakowa, Kraków w latach 1796-1918", t.3, Kraków 1979, s. 270.
2. "Kalendarz krakowski Józefa Czecha" R.64: 1895 r.
3. Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz